CABİR NEVRUZ (1933-2002)

Azerbaycan Halk Şairi, Azerbaycan Sanat Adamı. Bizim Yüzyıl, Sıradan Gerçekler, Talihin Armağanı, Ne Kadar ki Hayattayım, Kendini Koru, Halkım ve benzeri çok sayıda şiir kitabı yayımlandı. Eserleri İngiliz, Fars, Türk, Polonya, İspanyol, Fransız, Alman ve eski Sovyet cumhuriyetlerinin tüm halklarının dillerine çevrildi. Yazarlar Birliği Yönetim Kurulu sekreterliği yaptı. Bazı onursal unvanlar, Azerbaycan devlet ödülleri, nişan ve madalyalar aldı.

NESİMİ

Nesimi talihi gerektir bana

Adımı onurla taşımak için.

Nesimi talihi gerektir bana,

Hayatta dürüstçe yaşamak için.

Özümü, sözümü büyük sanmaya,

Aslımla, neslimle gururlanmaya,

En ağır saatte, en zor gününde,

Gerçek yaşlılıkla yürümek için.

Şairler yanında, erler içinde,

Yüce başla yürümek için.

Nesimi talihi gerektir bana,

Tebriz’in kapalı yolları gibi,

Nesimi talihi gerektir bana,

Babek’in kesilmiş kolları gibi,

Kepez’im, Şahdağ’ım, Goşgar’ım gibi,

Bu kudretli ölüm, bu şans, bu yazı,

Bu sevinç, bu gam daha gerektir bana.

Nesimi talihi, Nesimi yası,

Kendi öz dilim kadar yakındır bana.

Hiç zaman basılmaz bir ordumdur o.

Yüzyıllar göğsüne kanla yazılmış,

İlkin kimliğimdir, hüviyetimdir o.

Güçle boğazıma direnenleri,

Şöhret için el açıp dilenenleri,

Vatanda vatansız yaşayanları,

Hep bensiz, sensiz yaşayanları,

Ölü cesetleri, ölü canları,

İnsan kıyafetli solucanları

Niye geldiğini, niye doğduğunu,

Unuta unuta yaşayanları,

Öyle tıka basa ömrü uzunu,

Öyle yuta yuta yaşayanları,

Didik didik parçalayıp öldürmek için,

Nesimi talihi gerektir bana.

Âlemi onlara güldürmek için,

Nesimi talihi gerektir bana,

O ölüm halkımın yüceliğidir,

O ölüm halkımın bacarığıdır(1).

En yüce, en yüksek zirvemdir benim,

Korkak insanlara darbemdir benim.

Milli gururumdur, muhabbetimdir(2),

Bu ulu dert saadetimdir.

Nesimi talihi gerektir bana,

Şiirimin, sözümün kudreti için.

Nesimi talihi gerektir bana,

Şairle doğruluk birliği için,

Şairle mertliğin vahdeti için.

1*Becerisidir

2*Burada aşkımdır

SÖZ SATARIM ALAN YOK

Çok değerler talan olup, yıkılmış,

Söker, yer kim ne kadar başarır…

Şairlerin şöhretleri yıkılır,

İşgüzarların kâbusları yücelir…

Deha sözü şimdi olmuş gülmeli,

Tüccar sözü esir etmiş çoğunu…

Neye gerek Nizami’nin heykeli,

Ama boldur satmak için çugunu(3)

Baş eğerim bir temiz kes bulunsa,

Şimdi bizi kirli yüzler tanıtır.

Kim bu halkı daha fazla çapulsa,

O kitlenin şerefidir, şanıdır…

Bodrumlardır adilerin siperi,

Her ne dersen orda çoktur pis yamuk

Atom bile hiç kıramaz onları,

Basılmazdır satılıklar ordusu.

Böyleleri vatan, millet tanımaz…

Onun bir tek para sözü var dilinde,

Göğsümüz, nefesimiz, canımız,

Patates, ekmek, et satanın dilinde…

Çok kişiler(4) dişi oldu korkudan,

Çok dişiler kişi gibi çarpışır…

Kardeş vurur kardeşini arkadan,

Dönüp olur Ermeninin kardeşi

Yüzden herkes millet derdi çekendi,

De ne için kanı aktı milletin?..

Gitti, battı, talan oldu, tükendi,

Bir adı var, kendisi yok milletin…

Midesi için çalışanlar az değil,

Vatan gerek yerleşmeye gödende…

Sözde vatan yeşertenler az değil,

O çiçeklene gerek kanda, bedende…

Hani yiğit Köroğlu’muz, nerededir,

Ne zamandır duyulmuyor narası…

Gelsin, görsün namus satıp, ar satıp,

Toprak satar onun nankör nevesi(5)…

Haber verin, Vagif’e, Vidadi’ye,

Onlar gibi dost haline yanan yok…

Allah, ne çok imrenirim Hadi’ye,

Söz satarım, şimdi onu alan yok…

Meydanlarda bağırırken biz narız,

Cephelerde gitti, battı sesimiz…

Çok da dedik Karabağ’ı vermeyiz,

Yarım olmuş daha memleketimiz…

Bu yarı da yarılara bölündü,

Yarı candır yarıların özü de…

Allah, bana daha yarım görünür,

Azerbaycan kelimesi, sözü de…

3*Dökme demir

4*Erkekler

5*Torunu

SAĞLIĞINDA DEĞER VERİN İNSANLARA…

Bir arzum var, ey insanlar,

bak, diyeyim

Sağlığında değer verin insanlara,

İyilere sağlığında iyi deyin,

Sağlığında kötüleri kötüleyin.

Yalnız, yalnız sağ olunca,

Herkes gerçek değerini bilir onda;

Bu sözlerim yalan olsa

töhmet edin.

Size rica ediyorum milyon kere,

Şairlere sağlığında hürmet edin,

Sağlığında heykel dikin ölmezlere…

Geleceğe çok da umut bağlamayın,

Sözünüzü sonralara saklamayın.

Nefret ettim sonralardan,

Zamansız öten zurnalardan,

Boşboğazdan, avareden.

Sağlığında sevindirin temizleri,

Siz hayatta bu amaçla adımlayın.

Sağlığında ifşa edin, habisleri,

Satılıklara sağlığında satılık deyin,

Tilki deyin, tilkilere,

aslan deyin aslanlara;

Sağlığında değer verin insanlara…

Herkes bilsin hep yerini nasıl sağdır,

Bu, kötülerin hayatını kısaltmaktır,

İyilerin hayatını uzatmaktır…

Bu nedendir öldüğünde, kalbimizde

İnsanlara sevgi, saygı aşıp taşar.

Öldüğünde iyiler de iyi olur,

Kötüler de iyi olur…

Çirkinler de temiz olur öldüğünde…

Yabancılar bile aziz olur öldüğünde…

Hatıralar anlatırız, başsağlığı belletiriz,

Hepsine hep iyi deyip,

öbür dünyaya yollarız.

Bu geç kalmış yorum, dua kime gerek?

Bundan mezar büyüyecek,

ya ölen mi dirilecek?

Hiç beğenmem

bu eskimiş geleneği, hiç beğenmem…

Bu mabet aşklarını, saygıları hiç beğenmem.

İstemem ki bu zamansız şöhreti ben,

Bir an ömrü milyon altın ömür gele,

değişemem…

Diri için iğne kadar hürmeti ben

Ölü için bin heykele değişemem…

Ben doğruyu söylemesem, beni bağışlayın,

Yüz tutarım çocuklara, yaşlılara, gençlere,

Sağlığında değer verin insanlara,

İyilere daha sağken iyi deyin,

Sağlığında kötüleri kötüleyin…